Skip to main content

სომხეთ-აზერბაიჯანის ომი და 31 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნები

 

სომხეთ-აზერბაიჯანის ომი და 31 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნები

 

ნიკა ჩიტაძე

საერთაშორისო საკითხების კვლევის ცენტრის დირექტორი

 


იმ ფაქტორების გათვალისწინებით, რომ საქართველოს მოსახლეობის დაახლოებით 10-11%-ს ეთნიკური სომხები და აზერბაიჯანელები შეადგენენ, ასევე ჩვენი ქვეყნის გეოგრაფიული მდებარეობიდან გამომდინარე, სომხეთ-აზერბაიჯანის სამხედრო კონფლიქტი, ბუნებრივია საქართველოზეც აისახება. თუკი ეს კონფლიქტი დროში გაიწელა და მისი არეალი მნიშნელოვნად გაფართოვდა, აღნიშნულმა შეიძლება 31 ოქტომბერს დაგეგმილ საპარლამენტო არჩევნებზეც მოახდინოს საკუთარი გავლენა.

ეს გავლენა შეიძლება სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს. მაგალითად, ქვემო ქართლის აზერბაიჯანელი და სამცხე-ჯავახეთის სომეხი მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ნაწილი მთლიანად ამ ომზე იქნება კონცენტრირებული (მაგ: მას-მედიის საშუალებებით ინტენსიურად დააკვირდება ყარაბაღის რეგიონში მიმდინარე მოვლენებს და სხვ.) და ნაწილობრივ ჩამოსცილდება საქართველოში მიმდინარე წინასაარჩევნო პროცესებს. გარდა ამისა, შესაძლოა საქართველოს მოქალაქე სომეხმა და აზერბაიჯანელმა მოქალაქეებმა დატოვონ ქვეყნის ტერიტორია, რათა მოხალისის სტატუსით თავად ჩაერთონ საბრძოლო მოქმედებებში და შესაბამისად, ისინი საქართველოს საპარლამენტო არჩევნებში მონაწილეობას აღარ მიიღებენ.

იმედია, რომ საქართველოს ტერიტორიაზე სომეხ და აზერბაიჯანელ მოქალაქეებს შორის დაპირისპირება არ მოხდება, თუმცა, იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ საქართველოსა და სომხეთის დამაკავშირებელი გზა (სადახლოს და გუგუთის სასაზღვრო პუნქტების მხრიდან) ქვემო ქართლის ტერიტორიაზე გადის, აუცილებელია ქართველი სამართალდამცავი ორგანოების მხრიდან გარკვეული უსაფრთხოების ზომების მიღება.

გარდა ამისა, ერთ-ერთ პრობლემას შეიძლება წარმოადგენდეს ის ფაქტიც, რომ დიდი ალბათობით შესაძლებელია საერთაშორისო თანამეგობრობის ყურადღება უფრო მიპყრობილი იქნას სომხეთ-აზერბაიჯანის კონფლიქტის, ვიდრე საქართველოში ჩასატარებელი არჩევნების მიმართ.

ამასთანავე, საქართველომ სომხეთსა და აზერბაიჯანს შუამავლობა უნდა შესთავაზოს და ნეიტრალური პოზიცია დაიკავოს. ასევე, საქართველომ არანაირი პოზიცია არ უნდა დააფიქსიროს მთიანი ყარაბაღის სტატუსთან დაკავშირებით. კერძოდ, თუ ჩვენ ცალსახად ვაცხადებთ, რომ ვემხრობით აზერბაიჯანის ტერიტორიულ მთლიანობას, აღნიშნულს შესაძლებელია მოჰყვეს უკმაყოფილება ჯავახეთში, ხოლო თუ ვაცხადებთ, რომ აზერბაიჯანის მიერ ყარაბაღზე კონტროლის დამყარების შემთხვევაში უნდა მაქსიმალურად იქნეს დაცული სომეხი მოსახლეობის უფლებები და ყარაბაღი ფართო პოლიტიკური და სამართლებრივი ავტონომიით უნდა სარგებლობდეს (აზერბაიჯანმა გასული საუკუნის 90-იანი წლების დასაწყისში გააუქმა მთიანი ყარაბაღის ავტონომიური ოლქის სტატუსი), აღნიშნულმა შესაძლოა გამოიწვიოს უკმაყოფილება ქვემო ქართლის მოსახლეობაში.

შედეგად, საქართველოში მცხოვრებ აზერბაიჯანელ ან სომეხ მოსახლეობას შეიძლება გაუჩნდეს გარკვეული პროტესტი საქართველოს პოზიციისა და საქართველოში მიმდინარე პროცესების მიმართ. აღნიშნულმა კი შესაძლოა შეასუსტოს ჩვენი თანამემამულეების მოტივაცია - გამოიჩინონ თავიანთი სამოქალაქო პასუხისმგებლობა საქართველოს წინაშე და მათმა ნაწილმა შესაძლოა არ მიიღოს მონაწილეობა 31 ოქტომბერს გასამართ საპარლამენტო არჩევნებში.

 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ამერიკა-ჩინეთის ურთიერთობები და მათი გავლენა საერთაშორისო უსაფრთხოებაზე

  ამერიკა-ჩინეთის ურთიერთობები და მათი გავლენა საერთაშორისო უსაფრთხოებაზე ავტორი: ნინო დვალიძე შესავალი შეერთებულ შტატებსა და ჩინეთს შორის ურთიერთობა ერთ-ერთი ყველაზე კრიტიკული და რთული დინამიკაა თანამედროვე გლობალურ წესრიგში. როგორც მსოფლიოს ორი ყველაზე გავლენიანი ძალა, მათი ურთიერთქმედება გამოირჩევა ინტენსიური კონკურენციისა და შემთხვევითი თანამშრომლობის კომბინაციით. ეკონომიკური დაძაბულობა, სამხედრო მეტოქეობა და იდეოლოგიური განსხვავებები ქმნიან მათი მუდმივი ბრძოლის ხერხემალს დომინირებისთვის, რაც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს გლობალურ სტაბილურობასა და მმართველობაზე. ეს განვითარებადი ურთიერთობა ცენტრალურ როლს თამაშობს გეოპოლიტიკური ლანდშაფტის ფორმირებაში, სავაჭრო დავებიდან დაწყებული ინდო-წყნარი ოკეანის რეგიონში უსაფრთხოების საკითხებამდე. მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს თანამშრომლობის შესაძლებლობები, განსაკუთრებით ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა კლიმატის ცვლილება და ბირთვული უსაფრთხოება, ძირეული სტრუქტურული კონფლიქტები აგრძელებს გამოწვევას მდგრადი მშვიდობისკენ მიმავალ ძალისხმევაზე. როდესაც ...
Post a Comment
Read more

АРЕСТ ПУТИНА – МИФ, КОТОРЫЙ МОЖЕТ СТАТЬ РЕАЛЬНОСТЬЮ?

  АРЕСТ ПУТИНА – МИФ, КОТОРЫЙ МОЖЕТ СТАТЬ РЕАЛЬНОСТЬЮ? Как стало известно, 3 сентября запланирован визит российского лидера в Улан-Батор, где он должен принять участие в торжественных мероприятиях по случаю 85-летия совместной победы СССР и Монголии над японскими войсками на реке Халхин-Гол. Также запланирована официальная встреча с президентом Хурэлсухом. Визит Путина в Монголию в Кремле не вызывает «переживаний», несмотря на наличие ордера на его арест, который, по утверждению Международного уголовного суда (МУС) , Улан-Батор обязан выполнить. Примечательно, что Монголия станет первым государством, признающим юрисдикцию МУС, куда Путин намеревается поехать после начала полномасштабного вторжения в Украину. В конце лета 2023 года он отказался от поездки в ЮАР, которая также является страной-подписантом Римского статута. Вместо него тогда в Йоханнесбург, на саммит БРИКС, отправился глава МИД Лавров, а сам же Путин выступил лишь по видеосвязи. Напомним, что 17 марта ...
Post a Comment
Read more

Probability of Nuclear Weapons’ Disarmament from the Perspective of the Great Powers

  Probability of Nuclear Weapons’ Disarmament from the Perspective of the Great Powers By: Sofi Beridze Nika Chitadze Abstract   The article elaborates upon and analyzes the notion of nuclear weapons non-proliferation and clarifies its importance. Nevertheless, we demonstrate that total nuclear disarmament in contemporary competitive international politics is almost unattainable due to various factors. Initially, some countries that possess nuclear weapons strive to preserve their dominant position in the international arena, that’s why complete disarmament is impossible, and leading powers utilize them for their self-defense. Therefore, it’s out of the question to abandon ownership of them. The paper seeks to demonstrate the importance of “hard power” (regarding nuclear weapons) as a main tool for great powers to preserve preference. We mean maintaining power and primacy as much as they can, compared to other countries. In this article, it is determined whether nuclea...
Post a Comment
Read more